نماز در مسافرت چگونه است؟‎

دین مبین اسلام کاملترین دین است که برای تمامی جهانیان از جانب خداوند بزرگ بر پیامبر برحقش، حضرت محمد مصطفی (ص) نازل شده است. این دین به تمامی جنبه های زندگی انسان، از کوچکترین مسائل فردی تا بزرگترین مسائل اجتماعی را در نظر گرفته است و برای تمامی آنها دستور صادر نموده است.

یکی از دستورات اسلام، امر به نماز خواندن است. نماز خواندن در هر شرایطی بر انسان واجب است اما دارای دستوراتی است که خواندن آن را متمایز می سازد. در ابتدا توجه به این نکته ضروری است که دین ما و خداوند ما به هیچ عنوان در پی این نیستند که سختی و دشواری را برای پیروانشان ایجاد نمایند و تمامی دستورات آنها بر اساس نیازهای طبیعی و ذاتی انسانی است. پی از این به بعد به گونه ای دیگر به دستورات اسلام، از جمله نماز بنگرید و تمام آنها را عاملی در جهت رشد و ارتقای روح معنوی خود تصور نمایید.

نماز مشافر یا نماز در مسافرتا اداب و رسوم خاصی دارد و بعد از خروج از شهر وطن مسافر، به اصطلاح بایستی شکسته خوانده شود. موضوع نماز مسافر، مطلب امروز ماست. همراه ما باشید تا با دستورات خداوند بزرگمان بیشتر آشنا شویم.

شرایط نماز مسافر چگونه است؟

خداوند در آیه ۱۰۱ سوره نسا می فرماید: “وَ إِذَا ضَرَ‌بْتُمْ فِی الْأَرْ‌ضِ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَن تَقْصُرُ‌وا مِنَ الصَّلَاهِ إِنْ خِفْتُمْ أَن یَفْتِنَکُمُ الَّذِینَ کَفَرُ‌وا”. و چون در زمین سفر کردید، اگر بیم داشتید که آنان که کفر ورزیده‌اند به شما آزار برسانند، گناهى بر شما نیست که نماز را کوتاه کنید.

امام صادق (ع) درباره نماز شکسته می فرمایند: خداوند هدیه ای به من و امتم کرامت فرموده که به دیگر امت ها نداده است؛ افطار کردن روزه و شکسته شدن نماز در سفر. پس هر کس چنین نکند، هدیه خداوند را رد کرده است.
مسافر با هشت شرط باید نمازهای چهار رکعتی را دو رکعت به جا آورد:
شرط اول: سفر او به مقدار مسافت شرعی باشد یعنی رفتن یا برگشتن و یا رفت و برگشت او روی هم هشت فرسخ باشد مشروط به این که رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد.
شرط دوم: از اول مسافرت قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد، بنابراین اگر از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را نداشته و یا قصد پیمودن کمتر از آن را داشته باشد و بعد از رسیدن به مقصد تصمیم بگیرد به جایی برود که فاصله‌ی آن با مکان اول کمتر از مسافت شرعی است، ولی از منزل تا آنجا به اندازه‌ی مسافت شرعی است، باید نمازش را تمام بخواند.

شرط سوم: در بین راه از قصد خود مبنی بر پیمودن مسافت شرعی برنگردد، بنابر این اگر در بین راه، پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود، حکم سفر بعد از آن بر او جاری نمی‌شود،هر چند نمازهایی که قبل از عدول از قصد خود به صورت شکسته خوانده، صحیح است.
شرط چهارم: قصد قطع سفر در اثنای پیمودن مسافت شرعی با عبور از وطن خود یا جایی که می‌خواهد ده روز یا بیشتر در آن جا بماند نداشته باشد.
شرط پنجم: سفر از نظر شرعی برای او جایز باشد، بنابراین اگر سفر او معصیت و حرام باشد، اعم از این که خود سفر حرام باشد، مثل فرار از جنگ یا هدف از سفر، کار حرامی باشد، مثل سفر برای راهزنی، حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.
شرط ششم: مسافر از کسانی که خانه به دوش هستند، نباشد، مانند بعضی از صحرانشینان که محل زندگی ثابتی ندارند، بلکه در بیابانها گردش می‌کنند و هر جا آب و علف و چراگاه پیدا کنند، می‌مانند.
شرط هفتم: مسافرت را شغل خود قرار نداده باشد، مانند باربر، راننده و ملوان و غیره، و کسی که شغل او در سفر است، ملحق به اینها است.
شرط هشتم: به حد ترخص برسد و منظور از حد ترخص، مکانی است که در آنجا اذان شهر شنیده نمی‌شود و دیوارهای شهر هم دیده نمی‌شود. هرچند بعید نیست که شنیده نشدن اذان برای تعیین حد ترخص کافی باشد.

منظور از وطن کجاست؟

نکات شرعی دیگر