برج الله الله در شهر اردبیل (برج)

شهر اردبیل دیدنی های تاریخی جذابی دارد. بناهای تاریخی اردبیل بیشتر مربوطه به معماری های اسلامی و سنتی هستند. در این مطلب با گنبد (برج) الله الله در شهر زیبای اردبیل آشنا خواهیم شد.

توضیحات اثر دیدنی الله الله اردبیل:

آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی از بناهای تاریخی دوران صفویه است که در میدان عالی قاپوی شهر اردبیل قرار دارد. میدان عالی قاپو از مهم‌ترین میدان‌های شهر است که معماری بی‌نظیری دارد. در این مجموعه زیبا تنها آرامگاه شیخ صفی‌الدین وجود ندارد، بلکه چندین آرامگاه متعلق به پادشاهان صفوی و بزرگان آن دوره است. چینی خانه، سردر ورودی، راهرو میانی، جنت سرا، حیاط بزرگ، چله خانه، حرم خانه، نمای بیرونی قندیل خانه، شهیدگاه، آرامگاه شاه اسماعیل و گنبد الله الله، از قسمت‌های تشکیل‌دهنده این مجموعه است که هر یک از آن‌ها خصوصیات منحصربه‌فردی دارد.

گنبد الله الله در بالای مقبره برجی شیخ صفی‌الدین قرار گرفته است و هسته مرکزی مجموعه را تشکیل می‌دهد. این گنبد توسط صدرالدین موسی بنا شده است. آجری استوانه‌ای شکل به ارتفاع ۵٫۱۷ یا ۱۸ متر و محیط ۲۲ متر که بر روی قاعده سنگی هشت ضلعی قرار گرفته و به گنبدی کم‌خیز و عرق‌چینی شکل در بالا ختم می‌شود، نمای بیرونی آن برج را تشکیل می‌دهد.

به وسیله کاشی معقلی با رنگ فیروزه‌ای، کلمه جلاله اللّه بر روی بدنه برج تکرار شده و به همین علت گنبد را الله الله نام‌گذاری کرده‌اند. ساقه و خود گنبد نیز با همان کاشی فیروزه‌ای رنگ در متن آجر و به شکل لوزی‌های مکرر تزیین شده است.

زیر گنبد یک ترنج تزیینی بزرگ از گچبری رنگ آمیزی شده قرار دارد که با نقوش روی پارچة دیوارها هماهنگ است . گویا قندیل با ارزشی از طلا و نقره در سقف آرامگاه نصب بوده که در حال حاضر اثری از آن بر جا نیست .

ازارة آرامگاه تا ارتفاع ۵۴ر۲ متر در حال حاضر تخته کوبی شده و مشخص نیست که این پوشش در چه زمانی صورت گرفته است ، اما ظاهراً از مرمتهای دورة قاجاری است .

دو درِ نقره ای با کتیبه های مذهّب در شمال و جنوب آرامگاه قرار دارد. در جنوب قبر شیخ ، مزار شیخ حیدر (پدر شاه اسماعیل اول ) با صندوقچه ای چوبی و منبت کاری شده قرار گرفته و دو قبر دیگر در محوطة آرامگاه و جبهة شمالی قبر شیخ واقع شده است . قبری که به در شمالی نزدیکتر است گور شیخ ابراهیم ، مشهور به شیخ شاه ، نوادة شیخ و قبر مجاور آرامگاه شیخ از آنِ صدرالدّین موسی فرزند و جانشین اوست .گنبد الله الله هر ساله محل بازدید بسیاری از گردشگران داخلی و حتی توریسم های خارجی می باشد .